Bloedarmoede en ijzerrijk eten

De kraamvrouw ligt stralend in bed, nog wel wat witjes. Niet zo gek voor iemand die twee dagen geleden anderhalve liter bloed heeft verloren.

‘Gelukkig hoefde ik geen bloedtransfusie en mochten we naar huis’, verzucht ze. ‘Vanmorgen heb ik zelf gedoucht, dat ging goed en daarna kon ik lekker weer in bed bijkomen. Ik heb een recept mee voor ijzerpillen’.

Wanneer je zwanger bent heb je gemiddeld een liter meer circulerend volume. Per ml bloed zijn er minder rode bloedlichaampjes. Dat uit zich in de lichte bloedarmoede die praktisch elke zwangere heeft. Zolang dat binnen redelijke grenzen blijft wordt daar niets aan gedaan. De baby in de buik is een echte ijzervreter. De ijzervoorraad in de lever wordt tijdens de zwangerschap flink aangesproken.

Wanneer je bevalt, verlies je gemiddeld ongeveer 500 ml bloed. Dan komt het mooi uit dat je per ml bloed minder rode bloedlichaampjes hebt, je verliest er minder dan een niet- zwangere die bijvoorbeeld bij een ongeluk een halve liter bloed zou verliezen.

Na de bevalling plas je de eerste 48 uur erg veel. De extra liter die je in de zwangerschap erbij had verdwijnt, zo weer en je bloedarmoede wordt ook weer wat minder.

Heb je nu echt veel bloed verloren dan moet dat wel gecompenseerd worden. Met bloedtransfusies zijn we bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd erg terughoudend vanwege de risico’s. Dus rust, slapen, goed eten en ijzersupplementen slikken.

IJzerrijk eten is niet zo moeilijk. Vlees is een goede ijzerbron. De meeste vrouwen zijn heel blij dat ze na de bevalling weer filet americain mogen. Eet vleesbeleg op je brood.
Begin je ontbijt met volkoren brood en een eitje of notenpasta.
Augurken zijn heel ijzerrijk. Mensen nemen plantaardig ijzer niet heel goed op, tenzij het met wat zuurs gecombineerd wordt. Alle verhalen van vroeger over zwangeren die zure bommen aten, zijn verhalen over vrouwen met bloedarmoede.

Een heel heilzaam drankje voor kraamvrouwen met bloedarmoed is bietensap met appelsap. Bloed is meer dan alleen ijzer, het bevat veel mineralen. Bieten zijn rijk aan die mineralen. Bietensap puur is niet heel lekker, maar half-om-half met ijzerrijk appelsap is het lekker. Drie keer per dag een glas is heel goed.

Soep, ouderwets getrokken van soepvlees en mergpijp is een puik gerecht voor kraamvrouwen..

Maar ook vegetariërs kunnen goed aan hun trekken komen. Groene groente zoals spinazie, maar nog liever snijbiet, is ijzerrijk. Peulvruchten, volkoren pasta en gedroogde abrikozen zijn ook goede bronnen van ijzer.
Als je wat wilt snoepen, pure chocolade met minimaal 70% cacao bevat ijzer.

De verse vader is ook aangeschoven en hij tikt ijverig een boodschappenlijstje op zijn telefoon. ‘Ik ga zo naar de winkels’, kondigt hij aan. En ik bel meteen mijn moeder, die kan heerlijk soep maken.

Een week later doet de jonge moeder alweer zelf de deur open. Ze voelt zich al een stuk fitter, al komen de blosjes op haar wangen nog uit een potje.
We spreken af dat ze over twee weken even langs komt op het spreekuur om haar ijzer te laten controleren.

En inderdaad, na twee weken heeft ze een Hb van 8,3. Ze voelt zich weer lekker. Ik waarschuw haar dat ze goed op slapen en eten moet blijven letten, zeker zolang ze borstvoeding geeft want dat kost ook energie. De ijzervoorraad in haar lever is waarschijnlijk ook nog niet helemaal aangevuld.

‘Dat komt goed’, lacht ze. ‘Ik heb nog 2 maanden verlof om bij te komen en dat gebruik ik goed. En ik heb ook nog wat voor jullie.’
Er komt een grote doos Merci tevoorschijn. ‘Ja, ik eet nu alleen puur, maar voor jullie heb ik gemengd genomen. Jullie hebben vast geen bloedarmoede.’