Informed consent

Ideaal

Informed consent’ betekent in de eerste plaats dat de arts de patiënt op een begrijpelijke en zo volledig mogelijke wijze informeert over de voorgestelde behandeling. Onder behandeling worden alle medische verrichtingen verstaan die de arts uitvoert, inclusief onderzoek en nazorg. Duidelijk moet zijn wat de aard en het doel zijn van de behandeling, wat de diagnose en prognose zijn voor de patiënt, welke risico’s aan de behandeling verbonden zijn en welke alternatieven mogelijk zijn.

Duidelijke taal zou je denken. Maar toch gaat het nogal eens mis.

Uitgebreid uitleg geven en het gesprek aangaan kost tijd. Veel tijd. De meeste zorgverleners staan onder tijdsdruk. De wachtkamer zit vol, de telefoon gaat maar door, er moeten brieven geschreven worden, collega’s willen overleggen. Waar was ik ook alweer. Er zitten maar 24 uur in een dag.

Maar ook elke cliënt en elke patiënt is anders. De een heeft zich heel erg voorbereid en komt met een pak uitdraaien van internet, maar eigenlijk van de verkeerde websites. De volgende heeft zich helemaal niet ingelezen en verwacht uitgebreide info van de behandelaar. Een ander spreekt de taal niet en ook voor hulpverleners is het lastiger uitleggen in een andere taal. Natuurlijk bestaat de tolkentelefoon maar omdat de hulpverlener daarvan zelf de kosten draagt gaan de meesten daar zuinig mee om.

Risico’s van een behandeling zijn vaak moeilijk te duiden. Niet iedereen schat risico’s op eenzelfde manier in, niet iedereen gaat er op dezelfde manier mee om. Dat geldt voor hulpverleners en cliënten.

En ook over alternatieve mogelijkheden wordt verschillend gedacht. Terwijl iemand het misschien heel fijn zou vinden om door de behandelaar op homeopathie te worden gewezen vindt de behandelaar homeopathie misschien kwakzalverij en zal hij er nooit iemand op wijzen.

Kortom, er zijn veel valkuilen.

De praktijk

In de praktijk moeten we toch een beetje praktisch zijn. Op de website van elke praktijk staan meestal vrij algemene adviezen en richtlijnen.  Veel mensen gebruiken die om vragen te formuleren die op henzelf van toepassing zijn.

Waar gaat het in de verloskunde vaak om? Hete hangijzers zijn bijvoorbeeld: navelstreng laten uitkloppen.  Standaard een injectie geven om de placenta snel geboren te laten worden. Of vliezen breken tijdens de bevalling zonder toestemming.

Sommige hulpverleners breken de vliezen meteen bij het eerste onderzoek. Omdat ze dan kunnen controleren of het vruchtwater helder is, of omdat ze denken dat de bevalling dan sneller zal gaan, of gewoon omdat ze het altijd zo doen. Het is jouw bevalling. Misschien vind je het prima als iemand dit zo doet. Ze hebben het beste met je voor en zijn ervoor opgeleid ten slotte, maar misschien wil je zelf ook inbreng hebben. Bespreek dit soort dingen van tevoren.

De injectie meteen na de geboorte van je kindje wordt vaak standaard gegeven. Maar is lang niet voor elke vrouw nodig. Als je ruim bloed verliest kan het zijn dat je verloskundige voorstelt om een injectie te geven. Maar dan nog moet jij er toestemming voor geven. Ook hiervoor geldt: als je zelf inspraak wilt, bespreek het van tevoren.

Navelstreng afklemmen is een handeling aan je kind waar je als ouders toestemming voor moet geven. In de praktijk wordt het vaak gewoon gedaan en krijgt de kersverse vader een schaar in handen om even de navelstreng door te knippen. Iemand maakt nog even een leuke foto en klaar. Maar dit is geen informed consent natuurlijk.

Wat kun je zelf doen

Bedenk voor jezelf wat jij en je partner belangrijk vinden. Waarin je het laatste woord wilt hebben en wat je aan je zorgverleners wilt overlaten. Wij gaan graag het gesprek met je aan. Zodat je vol vertrouwen aan je bevalling begint.